Het Custodes Instituut informeert. De volgende dagen doet het dat over de standpunten van de Vlaamse partijen.
Vlamingen krijgen onvoldoende kinderen; althans indien men ervan overtuigd is dat een bevolking zichzelf in stand moet kunnen houden. Het Vlaamse vruchtbaarheidscijfer — i.e. het aantal kinderen dat een vrouw gemiddeld krijgt — lag in 2022 op 1,53, een achteruitgang ten opzichte van 2010 toen het nog 1,83 bedroeg. De instandhouding van de bevolking vereist gemiddeld 2,1 kinderen per vrouw. Deze achteruitgang wordt in belangrijke mate gevoed door een door jonge ouders gepercipieerde onmacht om (minstens) twee kinderen op te voeden. Hindernissen van financiële, familiale, kwalitatieve of tijdgebonden aard spelen een belangrijke rol.
Om deze vergelijkingsoefening enigszins behapbaar te houden, wordt uitsluitend gekeken naar de voorstellen van de Vlaamse partijen inzake het ouderschapsverlof, de kinderbijslag (in Vlaanderen onderdeel van het ‘Groeipakket’) en de kinderopvang.
Open VLD
De liberalen van Tom Ongena zetten in op ‘flexibel ouderschapsverlof’. Iedere ouder krijgt een ouderverlofkrediet dat hij/zij zelf kan inzetten hoe hij/zij dat zelf wil. Mits akkoord van de werkgever kan dat dat ook in uren gebeuren, in plaats van in halve dagen.
De Open VLD hervormt de premies en belastingvoordelen voor kinderopvang, zodat de kosten voor kinderopvang er nooit toe leiden dat een werkende ouder beter stopt met werken. Ze kiezen daarbij maximaal voor een inkomensgerelateerd betalingssysteem. Ze hervormen en versterken het statuut van onthaalmoeders en kindbegeleiders met een competitief en marktconform verloningssysteem. Ze verhogen de (zij-)instroom en streven naar een lagere kind-begeleidersratio. ‘Bedrijfscrèches’ worden gefaciliteerd.
Het verkiezingsprogramma van de Open VLD (Pg. 20 en 21).
CD&V
De CD&V voert een ‘kindvolgend verlofkader’ in.
Elke ouder heeft volgens de christendemocraten het recht om verlof te nemen om voor hun kind te zorgen op het moment dat zij dat nodig achten. Om dit mogelijk te maken, zetten ze in op hogere uitkeringen bij het opnemen van dit verlof door het aantal weken waaraan men boven de 80% van het normale (bruto)loon als vervangingsinkomen krijgt te verdrievoudigen. In het verlofkader worden het huidige geboorteverlof, de moederschapsrust, het ouderschapsverlof en het tijdskrediet met motief ‘zorg voor een kind’ gebundeld. De CD&V streeft naar een stapsgewijze uitbreiding tot 24 maanden verlof per kind.
De partij zet hard in op inkomensgerelateerde kinderopvang. Alle organisatoren van kinderopvang die dat wensen en aan de voorwaarden voldoen, moeten de mogelijkheid hebben om over te stappen naar inkomensgerelateerde kinderopvang. Vanaf 2025 mogen er enkel nog inkomensgerelateerde kinderopvangplaatsen bijkomen. Tegen 2030 moeten alle plaatsen in de kinderopvang binnen deze categorie vallen, zodat alle ouders toegang hebben tot kinderopvang waar ze betalen naargelang hun inkomen.
Elk kind behoudt het recht op het Groeipakket. Naast een gelijk basisbedrag voor elk kind, moet er extra ondersteuning zijn voor kinderen met een grote zorgnood en kinderen die opgroeien in een financieel kwetsbaar gezin. De bedragen van de sociale toeslagen moeten verhoogd worden en voldoende aangepast aan het inkomen, om promotievallen te vermijden en kwetsbare gezinnen te ondersteunen.
Het verkiezingsprogramma van de CD&V (Pg. 56-59)
Groen
Groen wil een nabije kinderopvang voor iedereen en dit op maximaal vijftien minuten wandelafstand van de woonplaats. Iedere kinderbegeleider mag instaan voor niet meer dan vijf kinderen. De ecologisten laten de bijdrage van ouders overal afhangen van hun inkomen en maken kinderopvang gratis voor gezinnen met de laagste inkomens. Verder wordt het ouderschapsverlof uitgebreid naar vijf maanden en wordt het opengesteld voor zelfstandigen en pleegouders. Dit systeem wordt aangevuld door een ‘genderbonus’: wanneer twee partners elk het ouderschapsverlof volledig opnemen, krijgen ze samen drie maanden extra.
Groen belooft een volledige indexering en welvaartsvastheid van de kinderbijslag. De partij gebruikt geen federale middelen bedoeld voor kinderbijslag voor andere uitgaven.
Het verkiezingsprogramma van Groen (Pg. 42 en 49)
N-VA
De N-VA wil de leeftijdsgrenzen van ouderschapsverlof en tijdskrediet met zorgmotief op elkaar afstemmen, zodat het mogelijk is hiervan gebruik te maken tot het kind de leeftijd van 12 jaar bereikt. Het ouderschapsverlof wordt ook mogelijk gemaakt voor pleegouders.
Bart De Wever en co maken de factuur van de kinderopvang volledig fiscaal aftrekbaar. Deze kosten zullen enkel nog aftrekbaar zijn van werkelijke activiteitsinkomsten. Daarnaast stimuleren ze werkgevers om een bedrijfscrèche in te richten door te voorzien in een volledige aftrekbaarheid als beroepskost en volledige vrijstelling van belastingen bij de werknemer.
Het Groeipakket wordt maximaal ingezet om te helpen voorzien in de noden van de kinderen. Als gezinnen het financieel moeilijk hebben en ondersteund worden via budgetbegeleiding of een leefloon en wanneer dan blijkt dat het Groeipakket niet ten goede komt van het kind, dan zal het OCMW de mogelijkheid krijgen om het budget zelf in te zetten. Het OCMW kan dan rechtstreeks aankopen doen voor de kinderen en voorzien in bijvoorbeeld kleding, voeding, schoolmateriaal.
Het verkiezingsprogramma van de N-VA (Pg. 10, 16, 35)
Vlaams Belang
Het Vlaams Belang bepleit een deeltijds opvoedersinkomen voor een ouder die na afloop van het ouderschaps- of geboorteverlof kiest om deeltijds te werken en deeltijds voor de kinderen te zorgen. Daarnaast kiest de partij voor een ‘start-effect’, waarbij de ouders een fiscaalvriendelijke mogelijkheid wordt geboden om jaarlijks max. 1.270 euro opzij te zetten voor hun kinderen (fiscale aftrek van 30%).
De partij van Tom Van Grieken zet zich in voor een verdubbeling van het geboorteverlof om de binding tussen ouder en kind te versterken en de gelijkschakeling van het ouderschapsverlof voor zelfstandigen, werknemers en ambtenaren. Ook het Vlaams Belang kiest voor een inkomensgerelateerde kinderopvang en voor minder kinderen per begeleider.
Het verkiezingsprogramma van het Vlaams Belang (Pg. 60)
Vooruit
Vooruit geeft ouders meer ouderschapsverlof en zorgt voor een hogere vergoeding van dat verlof, met bijzondere aandacht voor ouders met een laag inkomen. De Vlaamse socialisten zorgen voor meer flexibiliteit zodat ouders het ouderschapsverlof kunnen opnemen wanneer het hen het beste past. Ze belonen ouders die het ouderschapsverlof verdelen over beide ouders door ze meer ouderschapsverlof te geven.
Voor alle kinderen moet er een plaats zijn in de kinderopvang. Op termijn wil Vooruit ook dat die plaats gratis is. De partij daarom in een eerste fase de tarieven van kinderopvang overal afhankelijk van het inkomen én het vermogen van de gezinnen. Er wordt daarbij gestreefd naar zoveel mogelijk openbare en social profit kinderopvang.
De Vlaamse socialisten willen dat élk kind naar de kinderopvang gaat. Daarom bieden we elk kind 130 dagen gratis kinderopvang aan. Ouders worden ‘sterk aangemoedigd’ hierop in te gaan.
Het verkiezingsprogramma van Vooruit (126-128)
PVDA
De PVDA vindt dat alle zorgverloven, inclusief het ouderschapsverlof, moet blijven meetellen voor het pensioen en voldoende vergoed worden, met een minimum van 82 procent van het loon. De Vlaamse communisten bepleiten extra middelen voor de kinderbijslag, zonder precies te zijn over de omvang. Het budget voor de kinderopvang wordt verdubbeld en de ratio begeleider-kind wordt teruggebracht tot vijf, drie voor baby’s. De prijs van de kinderopvang moet overal afhankelijk zijn van het gezinsinkomen.
Het verkiezingsprogramma van de PVDA (Online)
0 Comments