Wat is de politieke relevantie van het christendom? Wat zijn ze nu net die beroemde christelijke waarden? De voorzitter van het Custodes Instituut sprak met zijn ambtgenoot van de Vlaamse christelijke koepelorganisatie C’axent, David Monjaerts.
ROAN ASSELMAN: David, je bent de voorzitter van C’axent. Wie zijn jullie en wat doen jullie?
DAVID MONJAERTS: C’axent werd in 2004 opgericht door Kris Vleugels, oud CVP-politicus. Wij zijn een politieke beweging in Vlaanderen die zelf niet opkomt als politieke partij en als dusdanig niet deelneemt aan verkiezingen. Maar dus wel politiek: we proberen het christendom maatschappelijk te vertalen, ook op Europees niveau, waar we lid zijn van de European Christian Political Movement (ECPM). Verschillende organisaties zijn lid van de ECPM, ook politieke partijen trouwens, zoals de ChristenUnie en de SGP in Nederland.
Maar dus: zelf doen we niet mee aan verkiezingen. Wel gaan we op zoek naar politici binnen de bestaande partijen wier idealen en ideeën overeenkomen met die van ons. En we zo’n politicus of politica vinden, gaan we hem of haar ook ondersteunen. Ward Kennes, bijvoorbeeld, vandaag burgemeester van Kasterlee was een C’axent-kandidaat. Eén van onze huidige prominente kandidaten is Marc-Antoine Mathijsen, voormalig voorzitterskandidaat van Les Engagés en nu kandidaat voor het Brussels Parlement. Dat zijn nu toevallig twee voorbeelden uit de christendemocratische stal, maar onze ondersteuning is zeker niet voorbehouden voor de CD&V en Les Engagés, het voormalige cdH. Zo kon in het verleden ook Michael Freilich (N-VA) op onze steun rekenen.
Sinds dit jaar organiseren jullie ook opnieuw een jaarlijks congres.
Klopt. We deden dat, en na een hiatus van enkele jaren doen we dat opnieuw. Eerder dit jaar was ons eerste sinds lange tijd, en we mochten meteen rekenen op de deelname van heel wat interessante organisaties, zoals Cherut VZW, een organisatie die prostituees een weg uit de prostitutie biedt, en Open Doors, dat data bijhoudt over christenvervolging wereldwijd. Onze ambitie bestaat eruit elk jaar een themacongres te organiseren, ook wanneer er geen verkiezingen zijn. Houd ons dus zeker in de gaten (glimlacht).
Er wordt soms gesproken over het belang van ‘christelijke waarden’ voor de westerse politiek. Maar wat zijn dat nu net, die ‘christelijke waarden’?
Ja, een goed punt. Heel veel mensen nemen dat begrip van ‘christelijke waarden’ in de mond, denk ik, vanuit een gevoel van nostalgie naar het ‘oude Europa’. Ze hebben het gevoel dat er van alles verkeerd loopt, en zijn ervan overtuigd dat het vroeger beter was. En Europa, dat was vroeger christelijk, dus moet er wel iets zijn dat die christelijke waarden zo waardevol maakte.
Maar die waarden vervolgens ook definiëren, dat is vaak moeilijker. Bij C’axent doen we dat natuurlijk wel: solidariteit, rechtvaardigheid, rentmeesterschap, het onschuldige leven beschermen, het natuurlijk gezin onderhouden en de waardigheid van iedere mens verzekeren. Dat is voor ons de kern. Een kern die ook de verschillende denominaties binnen het christendom overstijgt, die zowel terug te vinden is bij, bijvoorbeeld, katholieken en protestanten.
Sommige van die waarden worden vandaag nog steeds ruim onderschreven, zij het niet noodzakelijk vanuit een christelijke invalshoek, maar eerder vanuit een liberale. Andere waarden, zoals het onderhoud van het natuurlijke gezin, zijn dan weer volledig naar de achtergrond verdwenen of worden zelfs actief bestreden.
Wat zijn voor jou de belangrijkste politieke strijdpunten? Wat is vandaag, maar moet morgen anders zijn?
Het onderhoud van het leven is voor ons een algemeen strijdpunt. Landbouw herwint daarbij de laatste jaren opnieuw aan belang. Er zal een vorm van ecologische transitie moeten plaatsvinden, daar moeten we niet flauw over doen, maar die mag de voedselzekerheid -en veiligheid niet op het spel zetten. Het onderhoud van het leven gaat evenwel verder dan voeding; betaalbaar en energiezuinig wonen en een veilige buurt, zijn allemaal fundamenteel voor een goed leven. Maar daarbij, en eigenlijk bij ieder punt, moet aangestipt worden dat wij het recht op leven niet gelijkstellen met het recht op consumeren. De basisbehoeften van iedere mens moeten centraal staan, niet de rijkdomvergaring tot in het oneindige.
Een tweede punt: migratie. Wij zijn geen voorstander van een totale migratiestop, maar we vinden het belangrijk dat we doortastender het kaf van het koren scheiden. De focus moet liggen op vluchtelingen, met human corridors aan Europa’s buitengrenzen. Zo hoeven vluchtelingen hun leven niet te riskeren op gammele bootjes, en kunnen ze aan onze grenzen reeds te weten komen of ze welkom zijn of niet. Deze houding gaat gepaard met een sterke focus op ontwikkelingssamenwerking. Wij bepleiten een hoger budget voor ontwikkelingssamenwerking. Onze aandacht stopt immers niet aan onze landsgrenzen. We pakken de problemen aan waar ze zich voortdoen, en dat is in de landen van herkomst.
En ten derde: de zgn. ethische thema’s. We zien bijvoorbeeld dat prostitutie steeds meer genormaliseerd wordt. Recent keurde het parlement nog een wetsvoorstel goed waarmee prostituees, zgn. sekswerkers, een arbeidsovereenkomst kunnen aangaan. Voor ons kan dat echt niet door de beugel. De mens is geen koopwaar. Jullie interview met Cherut toont ook aan dat de seksindustrie geen industrie is als een ander. We moeten dat niet normaliseren, we moeten dat criminaliseren. En natuurlijk: de versoepeling van de abortuswet in België. Dat is een strijd die steeds weer opnieuw gevochten moet worden: niet vereenvoudigen, maar terugschroeven, uiteraard gekoppeld aan ondersteuning van moeders en de verplichte verantwoordelijkheden van de biologische vader.
Hoever mag (moet) een overheid gaan om conservatieve of christelijke doelen na te streven?
Wij vinden niet dat de Staat alles moet doen. Evenmin vinden wij dat alles wel in orde komt als we de markt zijn ding laten doen. Wij geven de voorkeur aan het middenveld, ondersteund door overheidsmiddelen. Op die manier dichten we de overheid een belangrijke, zij het secundaire rol toe: de politiek moet inderdaad keuzes durven maken in de manier waarop zij het middenveld wil ondersteunen en wil sturen. Dat is dan dat fameuze primaat van de politiek, en daar is an sich niets mis mee. We kunnen niet verwachten dat het subsidiebeleid van een Staat volledig losstaat van de verkiezingsresultaten.
Sommigen zullen zeggen: de Staat hoeft helemaal geen geld uit te geven aan middenveldorganisaties. Ik begrijp dat standpunt, maar vind het ietwat kortzichtig. Wie het verenigingsleven financieel droog legt, laat ruimte voor maar twee niveaus: het individu, het individualisme, en de Staat, het collectivisme. Wij kiezen voor die tussenweg. En ja, als het middenveld niet bij machte blijkt om een maatschappelijk probleem op te lossen, dan kan de Staat bij- of inspringen. Ook dat moet te allen tijde bespreekbaar zijn.
Wordt de christelijke kiezer adequaat vertegenwoordigd door de huidige politieke partijen?
Ik vrees van niet, er is ook geen uitgesproken confessionele partij in Vlaanderen. Ik merk dat eigenlijk alle partijen meegaan met de liberale tijdsgeest, de ene gewoon wat intensiever dan de andere. Ik denk dat dat ergens verklaart waarom de Open VLD het zo slecht doet in de peilingen. Iedere partij is liberaal; ben je eerder ‘links-liberaal’, dan kan je eens gaan kijken bij Groen, ben je eerder ‘rechts-liberaal’, dan voel je je allicht thuis bij de N-VA. De Open VLD is zijn ‘unique selling point’ verloren.
Dat betekent niet dat er geen politici rondlopen die de christelijke waarden die we eerder bespraken ook echt tot zich nemen. Zo erg is het allemaal niet. Helaas zorgen de particratie en de politieke spelregels ervoor dat die politici onder druk gezet worden om hun geweten niet te volgen en de partijlijn te gehoorzamen. Ik kan individuele christen, politiek geëngageerd of niet, natuurlijk enkel oproepen om dat vooral wél te doen.
0 Comments